Kennisdomein medicatieveiligheid
Move professionals verzamelt kennis over medicatieveiligheid
In het organisatieadvies, het beleidsadvies en de calamiteitenonderzoeken van Move professionals in Utrecht krijgen we te maken met vraagstukken, incidenten en calamiteiten over medicatie en medicatieveiligheid. We volgen dit thema en verzamelen de belangrijkste kennisbronnen. We delen dat overzicht graag met onze volgers en klanten (portfolio). Wat alleen met kennis van zaken kunnen we de medicatie veiligheid verbeteren.
Kwaliteitsstandaard - kwaliteiteitsinstrumenten over medicatieveiligheid
De kwaliteitsstandaard 'Overdracht van medicatiegegevens in de keten' is de herziening van de gelijknamige richtlijn uit 2008. De nieuwe standaard is opgesteld door 24 organisaties van onder meer artsen, patiënten, verpleegkundigen en apothekers en Zorgverzekeraars Nederland, met ondersteuning van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Zorginstituut Nederland. Het Zorginstituut heeft de kwaliteitsstandaard getoetst en op 11 februari 2020 ingeschreven in het Register. Een kwaliteitsstandaard beschrijft wat goede zorg is vanuit het perspectief van de patiënt en in algemene termen.
Handreikingen medicatiebeleid
- Handreiking medicatiebeleid gehandicaptenzorg
Toetstingskader IGJ voor verpleeghuiszorg over medicatieveiligheid
Veel calamiteiten in de verpleegzorg worden veroorzaakt door onzorgvuldigheden rondom medicatie verstrekking. Daarom start de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) vanaf 4 oktober 2018 met het nieuwe toetsingskader Medicatieveiligheid. Deze normen geven de inspectie de mogelijkheid om medicatieveiligheid thematisch te onderzoeken. Zo ziet de inspectie of verbetermaatregelen na een calamiteit ook daadwerkelijk in de organisatie geborgd zijn. In de normen wordt gelet op de thema’s; de betrokkenheid van de cliënt, de deskundigheid van het personeel en sturen op kwaliteit en veiligheid op dit onderwerp. Ook zal dit toetsingskader daar waar nodig in het risicogestuurde toezicht meegenomen worden.
- Medicatieveiligheid op website van IGJ
Polyfarmacie (ouderen) in zorginstellingen
Wanneer een patiënt gelijktijdig meerdere verschillende geneesmiddelen gebruikt, spreekt men van polyfarmacie. Dit komt voor bij een groeiend aantal patiënten, met name bij ouderen. Bij een derde van de mensen ouder dan 75 jaar sprake is van polyfarmacie. Polyfarmacie is een belangrijke risicofactor voor vermijdbare ziekenhuisopnames. Het ene geneesmiddel kan de opname, afbraak en/of uitscheiding (farmacokinetiek) van een ander middel beïnvloeden, waardoor er onvoldoende werkzaamheid of juist een toxische ophoping van het betreffende middel ontstaat. Ook kunnen geneesmiddelen elkaars werking (farmacodynamiek) in positieve of negatieve zin beïnvloeden. Meer info over polyfarmacie:
Richtlijn polyfarmacie
In 2017 hebben het NHG, de KNMP en de NVKG de actualiteit van de multidisciplinaire richtlijn (MDR) Polyfarmacie bij ouderen (2012), beoordeeld. Op basis van praktijkervaringen en wetenschappelijke evaluaties is geconstateerd dat aanpassing en doorontwikkeling van de methodiek van medicatiebeoordeling (MBO) nodig is om deze optimaal toe te kunnen passen in de praktijk. De Module medicatiebeoordeling (september 2019) vervangt de methodiek van MBO binnen de MDR Polyfarmacie bij ouderen (2012).
Informatie over polyfarmacie Verenso
Doseringstabel voor mensen met dementie - probleemgedrag
Zorg voor beter - Periodieke medicatiebeoordeling
- Zorg voor beter - periodieke medicatiebeoordeling
- Zorg voor beter stappenplan voorschrijven-antipsychotica
IGJ medicatieveiligheid
- Medicatieveiligheid - IVM
Moelijk verstaanbaar gedrag, psychofarmaca en polyfarmacie (gehandicaptenzorg)
- Samenwerking over inzet van medicatie bij mensen met moeilijk verstaanbaar gedrag
- Video over de inzet van psychofarmaca
Medicijngebruik bij beperkte gezondheidsvaardigheden
Medicatieapps
Invoeren-borgen-scholing-training
Medicatieveiligheid - Kenniscentra
- Medicijngebruik.nl (IVM)
- Zorg voor beter over medicatieveiligheid
- Actiz over medicatieveiligheid
- Kennisplein gehandicaptensector over medicatieveiligheid
- Platform Verenso medicatieveiligheid
- Lareb (bijwerkingen)
- Pharos - beperkte gezondheidsvaardigheden
