Kennisdomein valrisico en valincidenten bij ouderen in zorg
Kennisdomein over (geaccepteerd) valrisico of valincidenten ouderen
In de ouderenzorg komen val- en tilincidenten voor. Soms is dit een calamiteit. Dan is er sprake van ernstig letsel of van overlijden.
In de adviezen en de 🔗 calamiteitenonderzoeken van Move professionals in Utrecht speelt het onderwerp vallen (valincidenten) regelmatig een rol. We hebben de belangrijkste kennisbronnen verzameld en delen dat overzicht graag.
Wanneer een valincident bij de Inspectie (IGJ) melden?
Alleen valcalamiteiten worden gemeld bij de IGJ. Van een calamiteit is sprake als er door de val sprake is van ernstig letsel of als een cliënt overlijdt na een val én als sprake was (of een vermoeden is) van tekortkomingen in de zorg.
Risicoinventarisatie valincidenten ouderen
Herziene richtlijn Preventie van valincidenten bij ouderen (2017)
De richtlijn Preventie van valincidenten bij ouderen is een multidisciplinaire evidence-based richtlijn, gericht op het voorkomen van valincidenten bij ouderen. In deze richtlijn worden aanbevelingen gedaan voor valrisicoschatting, valrisicobeoordeling en interventies, uitgesplitst naar zelfstandig wonende ouderen, ouderen in het verpleeghuis en ouderen in het ziekenhuis. De richtlijn is gebaseerd op de meest recente inzichten uit wetenschappelijk onderzoek. In de nieuwe richtlijn zijn aanpassingen gedaan op de valrisicoschatting, zijn er factoren toegevoegd bij de valrisicobeoordeling en zijn de aanbevelingen voor interventies vernieuwd. Deze richtlijn is geschreven voor alle leden van de beroepsgroepen die betrokken zijn bij de zorg van patiënten met een verhoogd valrisico. Deze richtlijn richt zich op wat volgens de huidige maatstaven de beste zorg is voor patiënten met een verhoogd valrisico.
In de richtlijn Preventie van valincidenten bij ouderen komen de volgende onderwerpen aan de orde:
- Valrisicoschatting bij thuiswonenden, bij verpleeghuisbewoners, bij ziekenhuispatiënten
- Risicofactoren
- Multifactoriële valrisicobeoordeling bij thuiswonenden, bij verpleeghuisbewoners, bij ziekenhuispatiënten
- Testen voor mobiliteit
- Valrisicoverhogende medicijnen
- Associatie tussen hart- en vaatziekten en vallen
- Valrisico verlagende interventie bij thuiswonenden, bij verpleeghuisbewoners, bij ziekenhuispatiënten, orthostatische hypotensie
- Patiëntvoorkeuren en compliantieoptimalisering
- Organisatie van zorg
Richtlijnen bij vallen
In de verkorte Checklist Veilige Zorg' van Zorg voor Beter zijn verschillende lijsten zijn samengevoegd en geoptimaliseerd volgens de laatste richtlijnen. Tevens stimuleert deze checklist het ondernemen van vervolgacties. De checklist is in juni 2015 aangepast en verbeterd, naar aanleiding van ervaringen van gebruikers.
- Verkorte risico signaleringschecklist
- Duizeligheid bij ouderen
- Osteoporose en fractuurpreventie
- Polyfarmacie
Valpreventie, innovatie en tips na vallen bij ouderen
- Lesmateriaal valpreventie
- (Gratis) e-learning valpreventie
- Tips over beter opstaan na een val
- Artikel over slimme vloer en heupbag (innovatie)
Valrisico bij ouderen - beoordeling
Belangrijke aandachtpunten: niet enkelvoudig, maar multifactorieel, niet alleen periodiek, maar ook bij veranderingen.
Geaccepteerd valrisico in ouderenzorg
Met geaccepteerd valrisico wordt bedoeld dat multidisciplinair is geconstateerd dat het vallen van de cliënt niet vermeden kan worden door de professional of organisatie. Het is een multidiciplinair genomen weloverwogen besluit om valrisico te accepteren en te voorkomen dat er ingrijpende vrijheid beperkende maatregelen worden genomen. Ook als er een geaccepteerd valrisico bij de cliënt is, is het melden van elk volgend valincident via een incidentregistratie wel verplicht.
- Uitleg met redenen om valincidenten ouderen te melden (Zorg voor Beter)
- Aandachtspunten geaccepteerd valrisico (Gericare)
Verpleegkundige triage na een val
Als een oudere valt, dan kan hij of zij gemakkelijker iets breken. Een onderzoek (triage) door de verzorgende of verpleegkundige na een val is daarom belangrijk.
- Verschillende manieren en hulpmiddelen voor de verpleegkundige triage
- Website met stappenplannen voor verpleegkundige triage
Overlijden na vallen ouderen
Een artikel over het vraagstuk of een verklaring van natuurlijk overlijden afgegeven kan worden wanneer iemand met dementie in een zorginstelling overlijdt na een fractuur veroorzakende val als deze val samenhangt met het natuurlijke ziekteverloop bij dementie.
De cijfers over valincidenten bij ouderen
Valpreventie bij ouderen loont. Vooral op het gebied van gezondheid, maar ook financieel.
