De Wet verplichte ggz (Wvggz)
Move professionals verzamelt kennis over de Wet verplichte ggz (Wvggz)
Vanaf 2020 geldt de Wet verplichte ggz (Wvggz) in de GGZ. Deze wet regelt de rechten van mensen, die te maken hebben met verplichte zorg in de ggz. In de adviezen en de calamiteitenonderzoeken van Move professionals in Utrecht houden we rekening met deze nieuwe wet. We hebben de belangrijkste kennisbronnen verzameld en delen dat overzicht graag.
Toetsingskader en toezicht IGJ (meldingen, signalen en mededelingen in het kader van de Wvggz)
De IGJ is belast met het toezicht op de uitvoering van de Wzd en de Wvggz. Ook een Wmo-aanbieder die uitvoering geeft aan de Wzd of de Wvggz valt, voor wat betreft de uitvoering van deze wetten, onder het toezicht van de IGJ. De IGJ kan bijvoorbeeld toetsen of de verplichte of onvrijwillige zorg proportioneel en voldoende onderbouwd wordt ingezet. De Wmo-toezichthouder blijft verantwoordelijk voor het toezicht op de algemene kwaliteit die de aanbieder van Wmo-ondersteuning levert. Daarom is het noodzakelijk om afspraken te maken tussen gemeenten, Wmo-toezichthouders en de IGJ.
Om transparant te zijn over wat de inspectie toetst, maakt de inspectie toetsingskaders voor onderdelen van de zorg. Toetsingskaders bestaan uit een aantal normen en daarbij horende toetsingscriteria. Die zijn gebaseerd op wet- en regelgeving, veldnormen, kwaliteitsstandaarden, richtlijnen en handreikingen die beroepsorganisaties en branchepartijen hebben opgesteld. De inspectie stimuleert en handhaaft de naleving hiervan. In het toetsingskader beschrijft de inspectie waar zij naar kijkt. De wetten zijn gedetailleerd daarom bestaan de toetsingskaders uit een uitgebreide set aan normen. Het betekent niet dat de inspectie altijd haar toezicht op deze wetten in deze mate van detail toepast.
- Toezicht IGJ algemeen
- Toetsingskader IGJ verplichte zorg
- De ondersteuning van Move professionals in het kader van mededelingen en signalen
Stand van zaken evaluatie Wvggz
De Wet verplichte ggz (Wvggz) en de Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten (Wzd) zijn geëvalueerd (afgerond oktober 2022). De onderzoekers trekken 3 belangrijke conclusies:
1. De implementatie verloopt nog moeizaam, zeker waar het gaat om de Wzd.
2. De relatie tussen de Wvggz en de Wzd is ingewikkeld, en roept in de uitvoeringspraktijk veel vragen op. Bovendien is de overlap tussen de doelgroepen veel groter dan gedacht.
3. De resultaten van de invoering van de Wvggz en Wzd bewegen zich langzaam in de richting van de met beide wetten beoogde doelstellingen. Het gaat vooralsnog om kleine stappen.
De evaluatierapporten zijn te downloaden.
- Publicatie Eerste evaluatie Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg en Wet zorg en dwang, deel 2
- Publicatie Eerste evaluatie Wet verplichte geestelijke gezondheidszirg en Wet zorg en dwang, deel 1
Informatie vanuit VWS over Wet Verplichte GGZ
Informatie vanuit de koepel Mind
MIND Landelijk Platform Psychische Gezondheid (voorheen LPGGz) is dé koepel van, voor en door cliënten- en familieorganisaties in de ggz. MIND heeft een handreiking ontwikkeld voor mensen die een plan van aanpak willen maken.
Algemene kennisbronnen over Wet verplichte ggz Wvggz
Wvggz-magazine 'Zo lever je verplichte zorg'. Hierin de complete set uitgewerkte processen binnen de Wvggz. Deze uitwerking (snelkaarten) geeft je volledig inzicht in wie, wat, wanneer moet doen om verplichte zorg te (gaan) verlenen.
- Kennisbron Wvggz
Een mooie animatie over de werking van de Wvggz is gemaakt door GGZcentraal
- Animatie Wvggz
GGZ-College over de Wvggz van psychosenet
Gegevensuitwisseling rond casuïstiek in zorg- en veiligheidsdomein
Op 1 januari is de Wet Bopz vervangen door de Wvggz en de Wet zorg en dwang (Wzd). Met oog hierop is er nu een addendum beschikbaar op het Handvat Gegevensuitwisseling bij samenwerking rond casuïstiek in het zorg- en veiligheidsdomein. Het addendum gaat in op aspecten en bepalingen van de Wvggz en de Wzd die relevant kunnen zijn bij de samenwerking en gegevensuitwisseling in het zorg- en veiligheidsdomein. In het Handvat zelf zijn de verwijzingen naar deze wetten geactualiseerd. Het addendum behandelt ook de gegevensverwerking zoals deze is uitgewerkt in de Wet forensische zorg (Wfz).
De Wet voor geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) voor jeugdigen
De Wvggz geldt ook voor jeugdigen. In deze factsheet staat een beknopt overzicht van de Wvggz en de belangrijkste ‘checks’ in de implementatie van de Wvggz rondom jeugdigen.
De Wet verplichte ggz (Wvggz) voor ambulante ondersteuning
De Wvggz maakt het mogelijk om onvrijwillige zorg ook buiten de instelling toe te passen. Bijvoorbeeld bij de betrokkene thuis of in kleinschalige woonvormen. Dit wordt ambulante onvrijwillige zorg genoemd.
Informatie over het melden van een zorgelijke situatie
Rol van de patiëntenvertrouwenspersoon (PVP) in het kader van de Wvggz
Een van de doelen die met de Wvggz wordt nagestreefd, is het beter waarborgen van de rechtspositie en het rekening houden met de voorkeuren van mensen die te maken krijgen met gedwongen zorg. Om die rechten ook te kunnen realiseren, kan de cliënt vanaf 1 januari 2020 vaker een beroep doen op advies en bijstand door de patiëntenvertrouwenspersoon (pvp). Dat betekent dat de pvp er taken bij krijgt.
Rol van de familievertrouwenspersoon in het kader van de Wet verplichte ggz (Wvggz)
De nieuwe Wet verplichte ggz (WVggz) heeft ook gevolgen voor naasten. Zij zullen actief worden betrokken bij belangrijke beslissingsmomenten in het proces van verplichte zorg: in de voorbereiding, uitvoering en afronding. De Wat ggz-professionals moeten weten dat naasten zelf een melding voor verplichte zorg kunnen doen en dat ze betrokken zijn bij het opstellen van zorgplannen. Naasten krijgen hierdoor een belangrijke, maar vaak ingewikkelde en belastende rol. Daarom regelt de wet ook dat zij zich kunnen laten ondersteunen door een familievertrouwenspersoon.
Samenloop van de WZD en de WvGGZ
In één zorginstelling kunnen mensen met verschillende voorliggende problematiek verblijven, die onder verschillende wettelijke regimes (Wvggz of Wzd) kunnen vallen. Het schema 'twee regimes in één instelling' geeft antwoord op de vraag aan welke vereisten een zorginstelling zorginhoudelijk minimaal moet voldoen bij de uitvoering van zowel de Wvggz als de Wzd.
Samenloop Wvggz en de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkost (WGBO)
Rol van de Rechtbank bij de Wet verplichte GGZ